TAŞIT İŞLEMLERİ.
Türkiye’de Gümrük Müşavirliği firmalarına en çok sorulan soru:’’Yurt dışından nasıl araç getirebiliriz?’’ sorusudur.Konu hakkında kulaktan dolma çok bilgi mevcut olup,açıklık getirmek amacı ile kanunlar ne istiyor,kimler hangi şartlarda bu işlemleri yapabilir,ihtiyaçlar ve gereklilikler nelerdir,irdeleyelim.
Taşıt ithalatı nasıl yapılır?
Taşıt ithalatı ile ilgili temel bilgiler aşağıdadır;
Eski/Kullanılmış Taşıt İthali: İthalat Rejimi Kararına göre eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu (defolu) ve yatık (zamanla dayanıklılığını yitirmiş) malların ithali Ticaret Bakanlığının iznine bağlıdır.Kullanılmış/ikinci el taşıt ithalatında bu izin belgesinin alınması ve ibrazı gereklidir.
Taşıtlara İlişkin Vergiler: Taşıtlara ilişkin gümrük vergilerinin belirlenmesi için öncelikle bu eşyanın sınıflandırıldığı 12 haneli gümrük tarife istatistik pozisyonunun (GTİP) bilinmesi gereklidir. Binek taşıtlar 87.03 tarife pozisyonunda, ticari taşıtlar ise 87.04 tarife pozisyonunda sınıflandırılır. İthal edilecek taşıtın tabi olduğu vergilerin belirlenmesi için eşyanın sınıflandırıldığı alt açılımların da belirlenmesi,bunun için Türk Gümrük Tarife Cetveli’nin 87.Faslına bakılması gereklidir.
Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 87’nci faslında sınıflandırılan taşıtların gümrük vergisi oranları
İthalat Rejimi Kararı’na ek’li listelerde belirlenmektedir.
Taşıtlara ilişkin ÖTV’nin tespit edilmesi için taşıtın sınıflandırıldığı GTİP’in yanı sıra motor hacminin de bilinmesi gereklidir. Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen güncel ÖTV oranları konusunda anılan Bakanlık ile Ticaret Bakanlığı’ndan bilgi alınması mümkündür.
Taşıtların gümrük vergilerine ilişkin soruların Ticaret Bakanlığına, KDV ve ÖTV’ye ilişkin soruların ise Hazine ve Maliye Bakanlığına (Gelir İdaresi Başkanlığı) yöneltilmesi gereklidir.
İthalat Kontrolleri: Taşıtların ithalinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı veya bu Bakanlığın yetki verdiği kurum veya kuruluş tarafından yapılan kontroller sonucunda düzenlenen uygunluk yazısı gümrük idaresi tarafından gümrük beyannamelerinin tescili sırasında aranır.
Gümrük Vergisinden Muaf Olarak Taşıt İthali: Gümrük vergilerinden muaf bir şekilde taşıt ithal
etme hakkı ;
-Yurt dışında ki yerleşim yerini Türkiye’ye nakleden kişilere,
-Yurt dışında ki yerleşik kişinin ölümü ile miras yolu ile taşıt edinen Türkiye’de yerleşik kişilere,
-Türkiye’de yerleşik malul ve sakat kişilere,
Belirli şartlar çerçevesinde tanınmaktadır.
Bu muafiyet kapsamında getirilecek kullanılmış taşıt için İthalat Rejimi Kararı uyarınca Ticaret Bakanlığından izin alınması gerekli değildir.
Türkiye’de Uygulanan Vergiler ve Oranları.
Öncelikle genel tüketim vergileri tüm ülkelerde benzerlik göstermektedir. Fakat özel tüketim vergileri ve tanımı ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. Özel tüketim vergisi dayanıklı tüketim malları gibi temel ihtiyaçlar olan beyaz eşyada da tahsil edilmekte, gazlı içeceklerde ki gibi çok geniş ürün gruplarında tahsil edilmektedir..4760 sayılı ÖTV Kanunu 4 temel listeye dayanmaktadır. I (A) I (B) petrol yağları ve yakıtları, II sayılı liste her türlü araçları, III (A) III (B) sayılı liste içecekleri, IV sayılı listede havyardan parfüme, kitap gazeteden radyoya,saatlere kadar çok fazla ürün lüks olarak değerlendirilip ÖTV alınmaktadır.
Belirli mal ya da ürünler üzerinden maktu ya da oransal olarak alınan Özel Tüketim Vergisi’nde (ÖTV) yapılan düzenleme ile motorlu taşıtlardaki ÖTV oranları da değişmiştir. Yeni düzenlemeye göre, otomobillerdeki ÖTV oranlarına motor silindir hacminin yanı sıra otomobil fiyatı da yansıyacaktır.
1,6 motor silindir hacmine kadar olan ve değeri 184.000 TL değerindeki otomobillere %45 ÖTV uygulanacak. Motor silindir hacmi 1600 - 2000 cm3 olan, değeri ise 184.000 TL - 220.000 TL arasındaki otomobillerin fiyatına %50 oranında ÖTV yansıyacaktır.Motor silindir hacmine göre belirlenen yeni ÖTV oranları aşağıdaki gibi olacaktır:
- 1600 cm3 silindir hacmine kadar, vergisiz satışı 184.000 TL'ye kadar olan araçlarda %45 ÖTV, %20 KDV,
- 1600 cm3 arası silindir hacmine kadar, vergisiz satışı 184.000 TL - 220.000 TL arası araçlarda %50 ÖTV, %20 KDV,
- 1600 cm3 arası silindir hacmine kadar, vergisiz satışı 220.000 TL - 250.000 TL arası araçlarda %60 ÖTV, %20KDV,
- 1600 cm3 arası silindir hacmine kadar, vergisiz satışı 250.000 TL - 280.000 TL arası araçlarda %70 ÖTV, %20 KDV,
- 1600 cm3 arası silindir hacmine kadar, vergisiz satışı 280.000 TL üzeri olan araçlarda %80 ÖTV, %20 KDV,
- 1600 - 2000 cm3 arası silindir hacmi olan ve vergisiz satışı 170.000 TL'ye kadar olan araçlarda %130 ÖTV, %20 KDV,
- 1600 - 2000 cm3 arası silindir hacmi olan ve vergisiz satışı 170.000 TL üzeri olan araçlarda %150 ÖTV, %20 KDV,
- 2000 cm3 üstü silindir hacmi olan ve vergisiz satış tutarı sınırı olmayan araçlarda %220 ÖTV alınacaktır.
Elektrikli Araçların ÖTV ve KDV Tutarları Nelerdir?
Elektrikli araçlardan da ÖTV alınmaktadır.
- Silindir hacmi 85 kW'ı geçmeyen elektrikli araçlardan %10 ÖTV, %20 KDV,
- Silindir hacmi 85 kW'ı geçip, 120 kW'ı geçmeyen araçlardan %25 ÖTV, %20 KDV,
- 120 kW üzeri elektrikli araçlardan ise %60 ÖTV, %20 KDV alınmaktadır.
Turistik kolaylıklar ve muafiyetler,bunlara ilişkin şartlar,bu çerçevede getirilen araçların süreleri,yabancı uyruklu/Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yaşayanlar,yurt dışından emekliler ve bu şartların ihlal edilmesi durumunda ki uygulamalar güncel gümrük kanunlarından takip edilmelidir.
Araçsız yurt dışına çıkma durumunda Taahhütname.
Sınır kapılarında girişte yabancı misafirlere araçlarının yurt içinde bırakmak ve uçakla ya da yaya olarak yurt dışına çıkmak zorunda kalabileceği bir durum ile karşı karşıya kaldıklarında araçlarını bir gümrük müdürlüğüne bırakmak ve bu süre boyunca araçlarının kullanılmayacağına dair bir taahhütname vermeleri konusunda bilgilendirilir. Buna rağmen birçok kişi bunu ihmal ettiğinde sonrasında çıkışta yüksek para cezaları ile karşı karşıya kalabiliyor. Yine gümrük müdürlükleri kasıt ve ihmal olmayan durumlarda insanları mağdur etmemek maksadıyla gümrük uzlaşma komisyonları yolu ile bu cezaların daha düşük oranlarda ödenmesi için imkân sağlamaktadır.
Türkiye’den Araç İhracat ve Transit Gümrüklemesi.
Türkiye’den 2. El kullanılmış veya yeni sıfır bayilerden satın alınan araçlar yurt dışına ihraç edilebilir.
Aynı zamanda yurt dışından satın alınan araçların Türkiye üzerinden Transit işlemleri dahilinde dünyanın tüm ülkelerine otomobil ihracat/transit işlemleri gerçekleştirilebilir.
Transit işlemleri Deniz,kara yolu ayrıca RORO ile yapılabilmektedir.
